Konferencje

Centrum Badań Epok Wczesnonowożytnych poleca uwadze i zaprasza do współpracy badaczy z różnych środowisk naukowych, nauczycieli oraz działaczy instytucji kultury. Zachęcamy do śledzenia informacji na temat organizowanych w najbliższym czasie konferencji i seminariów.

2 grudnia 2025 r. w Villa Academica w Opolu odbędzie się jednodniowe sympozjum Księgi, które zową język albo słownik. Spotkanie z leksykografią polszczyzny XVI wieku.

Słownik polszczyzny XVI wieku to dzieło szeroko wykorzystywane przez badaczy reprezentujących czy to literaturoznawstwo, językoznawstwo, czy historię i inne dziedziny nauk. Monumentalna, wielotomowa publikacja od lat obecna jest w studiach nad kulturą pierwszej Rzeczypospolitej. Podczas spotkania leksykografowie z pracowni Słownika polszczyzny XVI w. Instytutu Badań Literackich PAN przedstawią referaty poświęcone różnym aspektom pracy leksykografa, wykorzystaniu źródeł, jak i samej pracy ze źródłami.

Program

„Stare” i „nowe” w literaturze dla dzieci i młodzieży kreacje świata przedstawionego w literaturze, formach teatralnych i języku

Data: 27-28.11.2025

Miejsce: Opole

Zgłoszenia: do 30.09.2025 

Konferencja wieńcząca cykl “Stare” i “nowe” w literaturze dla dzieci i młodzieży poświęcona pamięci prof. Bożeny Olszewskiej. 

Pani Profesor była pomysłodawczynią i główną organizatorką wszystkich edycji cyklu poświęconego szerokiemu spectrum zagadnień związanych z literaturą dla najmłodszych odbiorców: od zarysowania dawnych i współczesnych problemów tej literatury (2010 r.), przez zakresy tematyczne (2018 r. – konferencja nt. tekstów religijnych) oraz formy i gatunki literatury dla dzieci i młodzieży (2012 r. – nt. czasopism, 2014 r. – nt. biografii, 2016 r. – nt. małych form narracyjnych). Niech ta konferencja – w drugą rocznicę śmierci Pani Profesor Bożeny Olszewskiej – stanie się upamiętnieniem Jej działań na rzecz tej literatury, a także dowodem uznania dla cennego wkładu badaczki we wspomnianą dziedzinę naukową.

KOMITET NAUKOWY KONFERENCJI:

prof. dr hab. Anna Czabanowska-Wróbel (UJ, Kraków)

dr hab. prof. UO Adrian Gleń (UO, Opole)

prof. dr hab. Anna Janicka (UwB, Białystok)

prof. dr hab. Mirosław Lenart (UO, Opole)

dr hab. prof. UwB Anna Nosek (UwB, Białystok)

dr hab. prof. UO Paweł Marcinkiewicz (UO, Opole)

prof. dr hab. Bernadeta Niesporek-Szamburska (UŚ, Katowice)

prof. dr hab. Jolanta Nocoń (UO, Opole)

dr hab. Anna Tabisz, prof. UO (UO, Opole)

dr hab. prof. UŚ Małgorzata Wójcik-Dudek (UŚ, Katowice)

dr Agnieszka Wójtowicz (UO, Opole)

dr hab. prof. UI Krystyna Zabawa (Uniwersytet Ignatianum, Kraków)

 

KOMITET ORGANIZACYJNY KONFERENCJI:

dr Joanna Zagożdżon-Łyszczarz (UO, Opole) – Przewodnicząca

dr Beata Koper (UO, Opole) – sekretarz

dr Małgorzata Burzka-Janik (UO, Opole) – sekretarz

dr Roksana Rał-Niemeczek (UO, Opole) – sekretarz

dr Marta Chyb-Winnicka (UO, Opole)

dr Monika Krzempek (UO, Opole)

ORGANIZATORZY:

Instytut Nauk o Literaturze Uniwersytetu Opolskiego

Instytut Językoznawstwa Uniwersytetu Opolskiego

Centrum Badań Epok Wczesnonowożytnych Uniwersytetu Opolskiego

WSPÓŁORGANIZATORZY:

Ośrodek Badań Literatury Dziecięcej i Młodzieżowej Uniwersytetu Jagiellońskiego

Interdyscyplinarne Centrum Badań nad Edukacją Humanistyczną Uniwersytetu Śląskiego

PATRONAT:

Biuletyn Polonistyczny

Call for Papers

Program konferencji

11 listopada 2025 roku w Stacji Naukowa Polskiej Akademii Nauk w Rzymie odbędzie się seminarium naukowe poświęcone podróżom Polaków do Wiecznego Miasta na przestrzeni wieków. Wydarzenie organizowane jest przez Centrum Badań Epok Wczesnonowożytnych Uniwersytetu Opolskiego
.
Wystąpienia zaproszonych gości poświęcone będą motywacjom, sposobom odbywania podróży oraz sylwetkom wybranych podróżników – m.in. królowej Marii Kazimiery i Stanisława Reszki, sekretarza kardynała Hozjusza. Podczas spotkania uczestnicy przyjrzą się również fenomenowi przewodników po Rzymie tworzonych z okazji Roku Świętego 1575 – pierwszego jubileuszu ogłoszonego po Soborze Trydenckim. Analizowany materiał obejmuje listy dyplomatów, dzienniki podróży, notatki na marginesach przewodników oraz same przewodniki, które ukazują przemiany Wiecznego Miasta – od antycznego skarbca po imponującą stolicę chrześcijańskiego świata.
 
Szczegółowy program:
 
11.00-11.15 Inaugurazione ufficiale
 
11.15-11.45 Wojciech Tygielski (Università di Varsavia)
 
Perché a Roma? L’iter romanum alla polacca
 
11.45-12.15 Martyna Osuch (Università di Varsavia)
 
I possessori e i lettori polacchi della guida cinquecentesca Le cose meravigliose dell’alma città di Roma
 
12.15-12.45 Discussione e pausa caffè
 
12.45-13.15 Marta Wojtkowska-Maksymik (Università di Varsavia/CBEW)
 
Roma ai tempi di Stanisław Hozjusz (in base alle lettere di Stanisław Reszka a Marcin Kromer)
 
 
13.15-13.45 Rodney Lokaj (Università degli Studi di Enna Kore)
 
Francesco Maria Campello, arcade, omaggia Maria Casimira, Regina di Polonia
 
13.45-14.15 Mirosław Lenart (Università di Opole/CBEW)
 
Passaggio a Padova di una pellegrina diretta a Roma sotto le false spoglie di un giovane di nome Kristoff, ed altre storie dei viaggiatori polacchi
 
14.15-14.45 Discussione e pausa caffè
 
 
 
 

Anna Wazówna (1568–1625) i kobiety przełomu epok (XVI–XVII w.)

Data: 26-28.06.2025

Miejsce: Toruń

W 2025 roku mija 400-lecie śmierci królewny Anny Wazówny – ukochanej siostry arcykatolickiego króla Zygmunta III Wazy i zarazem żarliwej ewangeliczki, polityczki – choć z „drugiego rzędu”, kobiety niezamężnej, ale samodzielnej życiowo i finansowo, patronki protestantów w okresie wzmożonej konfesjonalizacji katolickiej w Polsce. Anna Wazówna zwana jest zasłużenie „królową botaniki polskiej” z racji mecenatu nad Zielnikiem Szymona Syreńskiego (1613) – największym dziełem tego rodzaju w ówczesnej Europie. Była też mecenaską teologów i pisarzy, opiekunką szwedzkich i fińskich emigrantów w Polsce, uprawiała epistolografię i ogrodnictwo, zajmowała się architekturą, farmaceutyką, dobroczynnością. Lubiła tańczyć i swatać.

400-lecie śmierci Anny Wazówny jest znakomitą okazją do intensyfikacji badań nad różnorodnymi przejawami jej aktywności. Zarazem otwiera perspektywy badań działalności innych kobiet z krajów nordyckich, bałtyckich i Europy Środkowej, których życie mieściło się w paradygmacie nonkonformizmu, wykraczało poza ówczesne standardy kobiecości: polityczek, mecenasek, pisarek, patronek wspólnot konfesyjnych etc.

Na konferencję Anna Wazówna (1568–1625) i kobiety przełomu epok (XVI–XVII w.) zapraszamy badaczki i badaczy – historyków, literaturoznawców, historyków sztuki – zainteresowanych naukowo biografią szwedzko – polskiej królewny, jak i dokonaniami innych wybitnych kobiet, żyjących w epoce renesansu i baroku w monarchiach Wazów, na terenie dzisiejszej Estonii, Finlandii, Litwy, Łotwy, Polski, Szwecji, Ukrainy.

Konferencja jest jednym z działań zaplanowanych w ramach szerszego projektu Bałtyckie dziedzictwo Jagiellonów, realizowanego przez Centrum Badań Epok Wczesnonowożytnych (Uniwersytet Opolski). Współorganizujemy ją z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu, gdyż to w mieście Kopernika, w mauzoleum mieszczącym się w kościele Najświętszej Marii Panny, spoczywa królewna. W trakcie konferencji odwiedzimy mauzoleum, jak również zaprezentujemy dedykowany jej monumentalny Zielnik autorstwa Syreniusza, którego egzemplarz jest zdeponowany w Bibliotece Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Zaproszenie na konferencję

Call for Papers

Program

Sprawozdanie z konferencji

Seminarium naukowe „Literatura staropolska na nowo odczytana – twórcy, problemy, edycje”

Data: 9 czerwca 2025

Miejsce: Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Targu

Prelegenci i tytuły wystąpień:

  • prof. dr hab. Mirosław Lenart – W kręgu wojskowych ideałów, czyli co jeszcze możemy powiedzieć o wpływach włoskich na kulturę polskiego renesansu i baroku.
  • dr Ewa Cybulska-Bohuszewicz – Dzieła wszystkie Jana Kochanowskiego na progu piątej dekady realizacji projektu.
  • dr Roksana Ral-Niemeczek – Eskapizm i ekokrytyka w kontekście dawnej literatury kręgu pastoral.
  • dr Iwona Pietrzkiewicz, prof. UKEN – Literatura w kulturze książki zakonów dawnej Rzeczypospolitej.
  • prof. dr hab. Dariusz Chemperek – Rzeczpospolita Babińska – humor i obyczajowość polskiej szlachty.
  • prof. dr hab. Grzegorz Nieć – Literackie i towarzyskie prowokacje pierwszej połowy XIX w. (Towarzystwo szubrawców, Balaguły).
  • prof. dr hab. Krzysztof Koehler – Potencjał medialny dziedzictwa staropolskiego
    (z doświadczeń telewizyjnego popularyzatora)
    .
  • dr hab. Marta Wojtkowska-Maksymik – Ciało kobiety w staropolskich poradnikach ginekologicznych.

Cel wydarzenia: Popularyzacja i pogłębienie wiedzy na temat literatury staropolskiej w kontekście interdyscyplinarnym, angażując społeczność akademicką również niezwiązaną z humanistyką, a także uwzględniając różnorodne aspekty kulturowe, społeczne i historyczne epoki. Wydarzenie miało również na celu zachęcenie do dalszych badań i dyskusji nad dziedzictwem literackim dawnej Rzeczypospolitej oraz pokazanie jego aktualności i znaczenia w kontekście współczesnym.

Patronat: Honorowy Patronat Małopolskiego Kuratora Oświaty

Program

Relacja z seminarium

Skip to content